"خانه دختر" چه جایی در فرهنگ ایران اسلامی دارد؟!/ رشد فیلم خارج از چارچوب‌های اخلاقی در بدنه سینما!/تیرگی‌هایی که با حذف سکانس‌ از بین نمی‌رود

گروه فرهنگی «سراج24»: بالاخره فیلم «خانه دختر» پس از حدود یک سال حرف و حدیث‌های بسیار و با وجود این که سازندگانش به دنبال تبلیغ و عرضه آن در این روزهای شلوغ سینمای ایران بودند، به دستور مستقیم وزیر ارشاد توقیف و به بایگانی سپرده شد. فیلمی به کارگردانی شهرام شاه حسینی و به نویسندگی پرویز شهبازی که در سی و سومین جشنواره فیلم فجر اکران و از همان آغاز با حاشیه هایی همراه شد.

با وجود توقیف این اثر آن هم در یک بازه بی دلیل یک ساله، سوالی که برای افرادی که نسخه اصلی این اثر را تماشا کردند، این بوده که اصلا چرا چنین فیلمی با موضوعی کاملا غیراخلاقی و با ایده ای کاملا شرم آور در سینمای کشوری که اسلامی است و برپایه ساختاری دینی بنا شده است، قابلیت رشد از مرحله ایده پردازی تا نگارش فیلمنامه و سپس تصویب برای رسیدن به مرحله تولید را می یابد؟ و به چه نحوی دست اندرکاران سینما به خود اجازه می‌دهند چنین مساله ناپسند و بی حیایی را در چرخه سینمای ایران مطرح سازند؟!

مگر مساله کشوری معتقد و پایبند به اخلاقیات همانند فضایی غرب زده می باشد که پدری حتی نسبت به دخترش نظر سوء و هوس آلودی داشته باشد! داستان فیلم «خانه دختر» با اعلام مرگ دختری دانشجو آغاز می شود که همکلاس هایش به دنبال مرگ ناگهانی وی پی به اسراری ناگشوده از خانه ای می برند که پدری به ظاهر مذهبی با فرزندانش در آن سکونت دارد و در ادامه کاشف به عمل می آید که دختر به دلیل ننگ رخ داده و فشار اطرافیان اقدام به خودکشی کرده است. فیلم به مانند بسیاری از آثاری که منظور خاص خود را در پرده هایی به هم بافته نمایان می سازند، تا حد امکان در صدد رازمندی ارتباطات پدر با دختر مُرده از طریق دیالوگ هایی غبارآلود می شود و در چند مورد هم نماهایی شیهه برانگیز مبنی بر هوس رانی پدر منعکس می گردد، چنان که سازندگان اثر حتی دست غربی ها را در پرداخت آسان بسیاری از موضوعات تابو می شکنند و هیچ ابایی در بیان رسوایی های اخلاقی آن هم در جامعه ای کاملا معتقد به روابط ندارند!

فیلم «خانه دختر» که حتی پیش از آغاز جشنواره فیلم فجر نخستین بار از طریق شبکه رسوا شده بی بی سی فارسی به عنوان اثری پیشنهادی جهت تماشای مخاطبان عنوان شده بود، چنان موضوع شرم آلودی دارد که حتی حذف سکانس هایی از آن هم نمی توانست تیرگی نهفته در آن را پاک سازد، چرا که اصلا موضوع فیلم غیرقابل عرضه می باشد.

در این میان، کارگردان این فیلم در موضعی حق به جانب و در نگاهی مظلوم نمایانه طی یادداشتی در برابر انتقادات برآمده و اظهار داشت:« سازندگان فیلم «خانه دختر» می توانستند در جواب چند سایت تندرو پاسخ هایی درخور شأن و در دفاع از فیلم و مقام سازندگان آن داشته باشند اما از آنجایی که خواستند به حاشیه ها دامن زده نشود از پاسخ دادن امتناع کردند.» از سویی پرویز شهبازی در مقام نویسنده اثر نیز در متنی امکان هر گونه تفسیر و تاویل خارج از متنی را مسدود دانسته و این در حالی است که اصلا موضوع فیلم مساله ای واضح و درونی در اثر است. از طرفی ایشان در یادداشت خود اشاره به کرامت نابودشده انسانی داشته است! و این در حالی است که فیلم به راحتی و در قالب دیالوگ هایی جهت دار بارها اشاره به مساله باکره بودن یا نبودن پرسوناژ دختر می کند! این نویسنده موضوع فیلم خود را به بحث قضاوت نکردن کشانده است که چند سالی در سینمای ایران به جریان افتاده است.

از سویی مساله برداشت و تفسیر مساله ای جدا در رویارویی با یک اثر هنری است و فیلم «خانه دختر» در ذات خود موضوع شرم آور و توهین آمیزی نسبت به خانواده ای ایرانی داشته که راه هر گونه تفسیری را می بندد. برای نمونه در سکانسی از فیلم شاهدیم که مادر و خاله داماد، با نشانه هایی از نوع پوشش و ظاهری کاملا مذهبی همچون پاسبانانی! عروس را برای آزمایش بکارت در موقعیتی غافلگیرانه به مطب دکتر می برند و شائبه ها همچنان در ملاقات پدر با داماد آینده با تهدید داماد مبنی بر گفتن حقایق ادامه دارد! مساله ای که چنان در لایه های پنهان کارانه ای ارائه می شود که فیلم را وارد فضای معمایی می کند. مساله ای که حتی در گفته های اخیر محمدحسین نوش آبادی، سخنگوی وزارت ارشاد هم عنوان شده و دلیلی برای توقیف فیلم بوده است که در این باره گفت: «موضوع تجاوز پدر به دختر در داستان فیلم وجود دارد که این مورد باید اصلاح شود.» حالا ابهام و سوال اساسی این است که چگونه فیلمی با این ایده و موضوع منحرفانه نسبت به چارچوب های این سرزمین می تواند در سینمای ایران رشد کند؛ آن هم سینمایی که می خواست اسلامی باشد و ایرانی و سودای مقابله با نگاه و فرهنگ غربی در سر داشت!